اتیسم یک اختلال عصبی رشدی است که بر ارتباطات، تعامل اجتماعی و رفتار تأثیر می گذارد. این یک اختلال طیفی است، به این معنی که علائم و شدت آنها می تواند از فردی به فرد دیگر بسیار متفاوت باشد.
برخی از علائم رایج اتیسم عبارتند از: مشکل در تعامل اجتماعی، رفتارها یا علایق تکراری، تاخیر در رشد زبان و مشکل در برقراری ارتباط غیرکلامی. اوتیسم معمولاً در دوران کودکی تشخیص داده میشود، و در حالی که هیچ درمان شناختهشدهای وجود ندارد، مداخله و درمان زودهنگام میتواند به افراد مبتلا به اوتیسم کمک کند تا کیفیت زندگی خود را بهبود بخشند و به پتانسیل کامل خود دست یابند.
علائم اتیسم
این اختلال عصبی رشدی بر ارتباطات، تعامل اجتماعی و رفتار تأثیر می گذارد.
علائم و شدت آنها می تواند از فردی به فرد دیگر بسیار متفاوت باشد، اما در اینجا برخی از علائم رایج اوتیسم آورده شده است:
مشکل در تعامل اجتماعی: افراد مبتلا به اتیسم ممکن است در برقراری تماس چشمی، درک نشانه های اجتماعی و درگیر شدن در تعاملات اجتماعی با دیگران مشکل داشته باشند.
رفتارها یا علایق تکراری: افراد مبتلا به اوتیسم ممکن است رفتارهای تکراری مانند تکان دادن دست یا تکان دادن داشته باشند و ممکن است علاقه شدیدی به موضوعات خاص داشته باشند.
تاخیر در رشد زبان: افراد مبتلا به اتیسم ممکن است رشد زبان را به تاخیر بیاندازند یا اصلا صحبت نکنند.
مشکل در ارتباط غیرکلامی: افراد مبتلا به اوتیسم ممکن است در درک یا استفاده از ارتباطات غیرکلامی مانند حالات چهره یا زبان بدن مشکل داشته باشند.
حساسیت های حسی: افراد مبتلا به اتیسم ممکن است نسبت به محرکهای حسی مانند صداهای بلند، نورهای روشن یا بافتهای خاص حساس یا کمحساس باشند.
توجه به این نکته ضروری است که اتیسم یک اختلال طیفی است، به این معنی که علائم و شدت آنها می تواند از فردی به فرد دیگر بسیار متفاوت باشد.
دلایل اتیسم چیست؟
علل دقیق اوتیسم هنوز به طور کامل شناخته نشده است، اما تحقیقات نشان می دهد که ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی ممکن است نقش داشته باشد. در اینجا به برخی از عواملی که با افزایش خطر ابتلا به اوتیسم مرتبط هستند اشاره می کنیم:
ژنتیک: مطالعات چندین ژن را شناسایی کرده اند که ممکن است در ایجاد اوتیسم نقش داشته باشند. با این حال، هیچ ژنی یافت نشده است که به تنهایی باعث اوتیسم شود.
عوامل محیطی: قرار گرفتن در معرض عوامل محیطی خاص در دوران بارداری یا اوایل دوران کودکی ممکن است خطر ابتلا به اوتیسم را افزایش دهد. این عوامل شامل قرار گرفتن در معرض سموم قبل از تولد مانند سرب یا جیوه و عفونت های مادر در دوران بارداری است.
رشد مغز: مطالعات تفاوتهایی را در نحوه رشد و عملکرد مغز افراد مبتلا به اوتیسم، بهویژه در زمینههای مرتبط با ارتباطات و تعاملات اجتماعی نشان دادهاند.
توجه به این نکته مهم است که اوتیسم توسط واکسن ها ایجاد نمی شود، همانطور که برخی منابع به اشتباه پیشنهاد کرده اند. اکثریت قریب به اتفاق شواهد علمی نشان می دهد که واکسن ها بی خطر و موثر هستند و باعث اوتیسم نمی شوند.
روش های درمان و توانبخشی اوتیسم
اوتیسم یک اختلال پیچیده است و هیچ رویکرد یکسانی برای درمان و توانبخشی وجود ندارد. با این حال، چندین روش وجود دارد که در بهبود کیفیت زندگی افراد مبتلا به اوتیسم موثر بوده است. در اینجا به برخی از آنها اشاره می کنیم:
تحلیل رفتار کاربردی (ABA): ABA نوعی درمان است که بر بهبود رفتارهای خاص از طریق تقویت مثبت تمرکز دارد. مشخص شده است که در بهبود ارتباطات، مهارت های اجتماعی و مهارت های زندگی روزمره در کودکان مبتلا به اتیسم موثر است.
گفتار درمانی: بسیاری از کودکان مبتلا به اوتیسم در برقراری ارتباط مشکل دارند. گفتار درمانی می تواند به آنها کمک کند تا مهارت های زبانی خود را بهبود بخشند و نحوه برقراری ارتباط موثر را بیاموزند.
کاردرمانی: کاردرمانی میتواند به کودکان مبتلا به اوتیسم کمک کند تا مهارتهای مورد نیاز برای انجام فعالیت های روزانه مانند لباس پوشیدن، غذا خوردن و آراستگی را توسعه دهند.
درمان یکپارچگی حسی: درمان یکپارچگی حسی برای کمک به کودکان مبتلا به اوتیسم که در پردازش اطلاعات حسی مشکل دارند، طراحی شده است. این می تواند به آنها کمک کند یاد بگیرند که چگونه به انواع مختلف ورودی های حسی واکنش مناسب نشان دهند.
دارو: داروهای متعددی وجود دارد که می توان برای درمان علائم مرتبط با اوتیسم مانند اضطراب، پرخاشگری و بیش فعالی استفاده کرد.
توجه به این نکته مهم است که هر فرد مبتلا به اتیسم منحصر به فرد است و آنچه برای یک فرد مؤثر است ممکن است برای دیگری مؤثر نباشد.