اختلال بلع، همچنین به عنوان دیسفاژی شناخته می شود، یک وضعیت پزشکی است که بر توانایی فرد برای بلع غذا، مایعات یا بزاق به طور ایمن و موثر تأثیر می گذارد. دیسفاژی می تواند در هر سنی اتفاق بیفتد، اما در افراد مسن و افراد مبتلا به بیماری های خاص مانند سکته مغزی، بیماری پارکینسون، مولتیپل اسکلروزیس یا سرطان سر و گردن شایع تر است.
اختلالات بلع می تواند ناشی از عوامل مختلفی مانند اختلالات عصبی، ناهنجاری های ساختاری در گلو یا مری یا برخی داروها باشد. علائم دیسفاژی ممکن است شامل سرفه یا خفگی در حین یا بعد از غذا خوردن، اشکال در بلع، احساس گیرکردن غذا در گلو، نارسایی یا درد قفسه سینه باشد.
درمان اختلالات بلع بستگی به علت زمینه‌ای دارد و ممکن است شامل تمرین‌هایی برای تقویت عضلات درگیر در بلع، اصلاح رژیم غذایی یا جراحی باشد. در صورت مشاهده هر گونه علائم دیسفاژی مهم است که به دنبال مراقبت های پزشکی باشید.
دلایل اختلال بلع
بیماری های عصبی: دیسفاژی می تواند ناشی از شرایط عصبی باشد که بر اعصاب و ماهیچه های درگیر در بلع تأثیر می گذارد. به عنوان مثال می توان به سکته مغزی، بیماری پارکینسون، مولتیپل اسکلروزیس، ALS و دیستروفی عضلانی اشاره کرد.
ناهنجاری های ساختاری: ناهنجاری های ساختاری در گلو یا مری نیز می تواند باعث دیسفاژی شود. به عنوان مثال می توان به تومورها، تنگی ها و تارها اشاره کرد.
بیماری ریفلاکس معده به مری (GERD): GERD وضعیتی است که در آن اسید معده به مری برگشته و باعث التهاب و تحریک می شود که می تواند منجر به دیسفاژی شود.
برخی داروها: برخی از داروها می توانند به عنوان یک عارضه جانبی باعث دیسفاژی شوند. به عنوان مثال می توان به داروهای فشار خون بالا، افسردگی و اضطراب اشاره کرد.
افزایش سن: با افزایش سن، ماهیچه‌های درگیر در بلع ضعیف می‌شوند و دیسفاژی را در بزرگسالان مسن‌تر شایع‌تر می‌کنند.
پرتودرمانی: پرتودرمانی سر و گردن می تواند با آسیب رساندن به ماهیچه های درگیر در بلع باعث دیسفاژی شود.
تروما: ضربه به سر، گردن یا قفسه سینه می تواند با آسیب رساندن به اعصاب و عضلات درگیر در بلع باعث دیسفاژی شود.
نارس بودن نوزاد : اختلالات بلع ، در نوزادان نارس شایع است. این به این دلیل است که عضلات درگیر در بلع ممکن است در نوزادان نارس به طور کامل رشد نکرده و هماهنگی مکیدن، بلع و تنفس را برای آنها دشوار کند. نوزادان نارس ممکن است شرایط پزشکی دیگری مانند سندرم دیسترس تنفسی، بیماری مزمن ریوی یا مشکلات عصبی را نیز داشته باشند که می تواند منجر به دیسفاژی شود.
مهم است که توجه داشته باشید که اختلال بلع می تواند عواقب جدی مانند سوء تغذیه، کم آبی و ذات الریه آسپیراسیون داشته باشد. اگر علائم دیسفاژی را تجربه کردید، مهم است که به دنبال مراقبت های پزشکی باشید.
روشهای درمان اختلالات بلع
درمان به علت زمینه ای و شدت بیماری بستگی دارد. در اینجا چند درمان رایج وجود دارد:
ورزش: برخی از ورزش ها می توانند به تقویت عضلات درگیر در بلع کمک کنند. متخصص گفتاردرمانی می تواند تمریناتی را برای بهبود عملکرد بلع به شما آموزش دهد.
اصلاحات غذایی: اصلاح بافت و قوام غذاها و مایعات می تواند بلع را آسان تر کند. برای مثال، غلیظ کردن مایعات یا پوره کردن غذاهای جامد ممکن است توصیه شود.
داروها: داروهای خاصی ممکن است برای کمک به آرامش عضلات درگیر در بلع یا کاهش التهاب در مری تجویز شوند.
جراحی: در برخی موارد، ممکن است برای اصلاح ناهنجاری‌های ساختاری که باعث دیسفاژی می‌شوند، جراحی لازم باشد.
لوله تغذیه: اگر اختلال بلع شدید است و خوردن و نوشیدن ایمن را دشوار می کند، ممکن است یک لوله تغذیه برای رساندن مستقیم مواد غذایی به معده ضروری باشد.
بیشتر بخوانید :