انواع ADHD یا اختلال کم‌توجهی – بیش‌فعالی، یک اختلال عصبی است که بر توانایی فرد در توجه، کنترل رفتارها و کنترل تکانه‌ها تأثیر می‌گذارد. اختلال کم‌توجهی – بیش‌فعالی (ADHD) یک اختلال عصبی رشدی است که با اختلال عملکرد اجرایی و علائمی همچون نقص در توجه و تمرکز، بی‌احتیاطی، بیش‌فعالی و تکانشگری که فراگیر، مخرب و در عین حال برای سن فرد غیرطبیعی هستند مشخص می‌شود. به عبارت ساده‌تر، افراد مبتلا به ADHD ممکن است در تمرکز بر روی یک کار، کنترل رفتارهای خود و آرام ماندن مشکل داشته باشند.
علت دقیق ADHD هنوز به طور کامل شناخته نشده است، اما عوامل ژنتیکی، عوامل محیطی مانند قرار گرفتن در معرض سموم و همچنین تغییرات در ساختار و عملکرد مغز نقش مهمی در ایجاد این اختلال دارند.
انواع ADHD
نوع بیش فعال و تکانشی
افراد مبتلا به بیش فعالی و تکانشی نیاز به حرکت مداوم را احساس می کنند. آنها اغلب بی قراری می کنند، غوغا می کنند و برای نشستن به سختی تلاش می کنند. به نظر می‌رسد کودکان اغلب طوری رفتار می‌کنند که گویی «با یک موتور هدایت می‌شوند» و بیش از حد به اطراف می‌دوند. افراد در هر سنی ممکن است بی وقفه صحبت کنند، صحبت های دیگران را قطع کنند، پاسخ های خود را به زبان بیاورند و با خویشتن داری مبارزه کنند. این نوع ADHD بیشتر در کودکان و مردان قابل تشخیص است و بیشتر تشخیص داده می شود.
نوع بی توجه
افراد مبتلا به ADHD بی توجه مرتکب اشتباهات بی دقتی می شوند زیرا در حفظ توجه، پیروی از دستورالعمل های دقیق و سازماندهی وظایف و فعالیت ها مشکل دارند. آنها حافظه فعال ضعیفی دارند، به راحتی توسط محرک های خارجی حواسشان پرت می شود و اغلب چیزها را گم می کنند. این نوع ADHD بیشتر در بزرگسالان و دختران تشخیص داده می شود و قبلا به عنوان ADD شناخته می شد.
ADHD نوع ترکیبی
افراد مبتلا به ADHD نوع ترکیبی شش علامت یا بیشتر از بی توجهی و شش یا بیشتر علائم بیش فعالی و تکانشگری را نشان می دهند.
تشخیص انواع بیش فعالی
یک پزشک یا متخصص در این زمینه تنها در صورتی ممکن است کودکی مبتلا به ADHD را تشخیص دهد که حداقل شش علامت از 9 علامت از یکی از فهرست‌های زیر را نشان دهد، و اگر علائم حداقل به مدت شش ماه در دو یا چند موقعیت قابل توجه باشد – برای مثال، در خانه و در مدرسه.
علاوه بر این، علائم باید با عملکرد یا رشد کودک تداخل داشته باشد، و حداقل برخی از علائم باید قبل از 12 سالگی آشکار شده باشند. نوجوانان و بزرگسالان بزرگتر ممکن است نیاز داشته باشند که فقط پنج مورد از علائم را در شرایط مختلف نشان دهند.
درمان انواع ADHD
درمان کودکان بیش فعال شامل درمان های دارویی ، درمان های روانشناسی (کاردرمانی ، درمان شناختی رفتاری و روان درمانی) است که توسط متخصصان ما در مرکز روانشناسی و روان درمانی توان آفرین ارائه می شود.
درمان‌های دارویی:
محرک‌ها: این داروها سطح دوپامین و نوراپی‌نفرین را در مغز افزایش می‌دهند که به بهبود تمرکز و کاهش بیش‌فعالی کمک می‌کنند.
غیر محرک‌ها: این داروها برای افرادی که به محرک‌ها پاسخ نمی‌دهند یا عوارض جانبی آنها را تجربه می‌کنند، تجویز می‌شود.
داروهای ضد افسردگی و ضد اضطراب: در برخی موارد، این داروها برای درمان علائم همراه مانند افسردگی و اضطراب استفاده می‌شوند.
درمان‌های غیر دارویی برای انواع ADHD
روان‌درمانی: درمان شناختی رفتاری (CBT) یکی از رایج‌ترین روش‌های روان‌درمانی برای ADHD است. این روش به افراد کمک می‌کند تا افکار و رفتارهای منفی را شناسایی و تغییر دهند.
آموزش مهارت‌های اجتماعی: این آموزش‌ها به افراد مبتلا به ADHD کمک می‌کند تا مهارت‌های ارتباطی، حل مسئله و کنترل خشم را بهبود بخشند.
مدیریت کلاس و مدرسه: معلمان و مدارس می‌توانند با ایجاد یک محیط ساختارمند و ارائه حمایت‌های اضافی به دانش‌آموزان مبتلا به ADHD، به آنها کمک کنند.
درمان‌های مکمل: برخی افراد ممکن است از درمان‌های مکمل مانند تغذیه مناسب، ورزش و مدیتیشن برای مدیریت علائم ADHD استفاده کنند.
رفتار درمانی برای کودکان بیش فعال
رفتار درمانی یکی از روش‌های موثر در مدیریت و درمان اختلال بیش‌فعالی در کودکان است. این روش بر اساس اصل یادگیری و تغییر رفتارهای نامطلوب به رفتارهای مطلوب استوار است.
اصول کلی رفتاردرمانی در کودکان بیش‌فعال
تقویت رفتارهای مثبت: تمرکز بر تقویت رفتارهای مطلوب کودک مانند تمرکز، انجام تکالیف و کنترل خشم است. این تقویت می‌تواند به شکل تشویق کلامی، پاداش‌های کوچک یا امتیازاتی باشد که کودک می‌تواند با آنها چیزی بخرد.
کاهش رفتارهای منفی: با استفاده از تکنیک‌هایی مانند حذف توجه (نادیده گرفتن رفتارهای نامطلوب)، تنبیه منفی (محرومیت از امتیاز) و زمان‌بندی فعالیت‌ها، می‌توان رفتارهای نامطلوب کودک را کاهش داد.
آموزش مهارت‌های اجتماعی: به کودک آموزش داده می‌شود که چگونه با دیگران ارتباط برقرار کند، احساسات خود را مدیریت کند و در حل مشکلات اجتماعی مشارکت کند.
همکاری با والدین و معلمان: درمانگر با والدین و معلمان کودک همکاری می‌کند تا یک برنامه درمانی جامع و موثر را طراحی کند.
کلمات مرتبط :
انواع اختلال بیش فعالی – علائم بیش فعالی – اختلال کم توجهی ـ بیش فعالی – کاردرمانی در پیروزی – مرکز روانشناسی در پیروزی – بهترین مرکز درمان اختلالات یادگیری در شرق تهران
