اختلال یادگیری در خواندن یا همان اختلال نارسا خوانی یکی از شایع ترین اختلالات یادگیری در سنین مدرسه است که کودکان زیادی با مشکلات ناشی از آن درگیر هستند ، اما خوشبختانه در صورت دریافت درمان مناسب در سنین پایین، بسیاری از این کودکان بر مشکلات خود غلبه کنند. نکته کلیدی این است که والدین و معلمان از وضعیت دانش آموز یا فرزند خود آگاه باشند و در صورت مشکوک شدن به مشکل فوراً اقدام کنند. والدین و معلمان لزوما نمی توانند روی تشخیص رسمی به عنوان تنها نشانه مشکل قابل توجه خواندن حساب کنند.
اختلال یادگیری در خواندن با ناتوانی مرتبط با خواندن تشخیص داده می‌شوند، اما حتی گروه بزرگ‌تری از دانش‌آموزان (بدون تشخیص) وجود دارند که هنوز به کمک خواندن هدفمند نیاز دارند.
چه زمانی باید به یک مشکل مشکوک شد؟ از نحوه عملکرد هر کودک آگاه باشید. یک دانش آموز پیش دبستانی باید بررسی شود، مثلاً اگر در تلفظ یا قافیه بندی کلمات یا یادگیری اعداد، الفبا، روزهای هفته، رنگ ها یا شکل ها نسبت به سایر دانش آموزان مشکل دارد.
اگر دانش آموزی با چندین نقطه عطف مشکلات ثابتی را نشان می دهد، ممکن است بخواهید او را از نظر ناتوانی های یادگیری یا خواندن ارزیابی کنید.
به یاد داشته باشید که دانش آموزان به طور متفاوت و با سرعت های متفاوت یاد می گیرند. همه دانش‌آموزان به یک شکل یا با سرعت یکسان رشد نمی‌کنند، اما بیشتر دانش‌آموزان با سرعت ثابتی رشد می‌کنند به طوری که در پایان کلاس سوم، آنها می‌توانند مطالب مناسب نمره را روان و با درک مطلب بخوانند. مهم است که دانش آموز در یادگیری نحوه خواندن خیلی عقب نماند.
اختلال یادگیری در خواندن
برخی از دانش‌آموزان بیشتر از سایرین دچار مشکلات خواندن می‌شوند. دانستن در مورد این تمایلات مهم است تا دانش آموزان بتوانند تحت نظر باشند و هر مشکلی را زودتر شناسایی کنند. اگر دانش‌آموزان والدینی با مشکلات خواندن داشته باشند، ممکن است احتمال بیشتری برای ایجاد مشکل در خواندن داشته باشند. اگر اختلال زبانی خاص یا اختلال شنوایی در آنها تشخیص داده شده است. یا اگر دانش یا مهارت های کمتری در رابطه با سواد در سال های پیش دبستانی کسب کردند نیز در معرض خطر اختلال یادگیری خواندن هستند.
آموزش خوب خواندن برای دانش آموزان برای یادگیری خواندن ضروری است.
تفاوت بین “مشکل” خواندن و “ناتوانی” خواندن چه زمانی است؟
برخی از دانش آموزان با خواندن مشکل دارند، اما ناتوانی تشخیص داده شده ندارند. این دانش‌آموزان ممکن است کمی از همسالان خود عقب بمانند و به زمان بیشتری برای یادگیری برخی چیزها نیاز داشته باشند، ممکن است به آموزش‌های تخصصی بیشتری نسبت به آنچه ارائه شده است نیاز داشته باشند، یا ممکن است دانش‌آموزان قبلاً آموزش خواندن ضعیفی دریافت کرده باشند. به هر حال، این دانش‌آموزان به مدارس، معلمان و والدین دلسوز و روشن‌گر وابسته هستند تا کمک‌های خواندنی مورد نیازشان را به آنها ارائه کنند.
برخی از دانش آموزان به طور رسمی با ناتوانی یادگیری تشخیص داده می شوند. افراد دارای ناتوانی های یادگیری (LD) در یادگیری مهارت های خاص یا زمینه های تحصیلی مشکل دارند. اختلالات یادگیری با هوش ارتباطی ندارد. آنها اغلب فیزیولوژیکی هستند، به این ترتیب که مغز فرد مبتلا به LD ممکن است متفاوت از مغز افراد دیگر تنظیم شده باشد.
اختلال یادگیری و مشکلات خواندن چگونه به هم مرتبط هستند؟
درصد زیادی از ناتوانی های یادگیری (تا 80 درصد) خود را به عنوان اختلال یادگیری در خواندن نشان می دهند. ناتوانی های خواندن را می توان با اصطلاح نارساخوانی مرتبط دانست. نارساخوانی به مشکلات مداوم در یادگیری خواندن اشاره دارد.
نارساخوانی به مجموعه وسیع تری از مشکلات خواندن اشاره دارد. نارساخوانی اغلب ناشی از مشکلات در بخش پردازش شنوایی زبان است و مانع خواندن دقیق و روان کلمات می شود. این به نوبه خود می تواند منجر به مشکلاتی در درک مطالب خوانده شده شود.
علائم اختلال یادگیری در خواندن (دیسلکسیا)
اختلال یادگیری در خواندن یا دیسلکسیا، یک اختلال رایج است که باعث می‌شود فرد در خواندن، هجی کردن و درک متون با مشکل مواجه شود. این اختلال معمولاً در دوران کودکی تشخیص داده می‌شود و با هوش فرد ارتباطی ندارد.
علائم رایج اختلال یادگیری در خواندن عبارتند از:
مشکل در رمزگشایی کلمات:
- جا به جا کردن حروف در کلمات
- مشکل در تلفظ صحیح کلمات
- کندی در خواندن
- مشکل در تشخیص کلمات هم‌صدا
مشکل در درک مطلب:
- ناتوانی در درک معنای متون خوانده شده
- فراموش کردن سریع مطالب خوانده شده
- مشکل در پاسخ دادن به سوالات مربوط به متن
مشکلات نوشتاری:
- اشتباهات املایی زیاد
- مشکل در نگارش جمله‌های صحیح
- مشکل در بیان افکار به صورت نوشتاری
مشکلات در یادگیری زبان:
- مشکل در یادگیری زبان‌های خارجی
- مشکل در یادگیری قواعد دستوری
علائم رفتاری:
- اجتناب از خواندن
- احساس خستگی و ناامیدی هنگام خواندن
- مشکل در تمرکز
- کاهش اعتماد به نفس
علائم دیگر که ممکن است مشاهده شود:
- مشکل در تشخیص جهت حروف و اعداد
- مشکل در تشخیص کلمات مشابه از نظر ظاهری
- مشکل در درک مفاهیم انتزاعی
توجه: وجود برخی از این علائم لزوماً به معنای وجود اختلال یادگیری در خواندن نیست. اما اگر چندین مورد از این علائم در کودک شما مشاهده می‌شود، بهتر است با یک متخصص مشورت کنید.
روشهای درمان
خوشبختانه روشهای درمانی مختلفی برای بهبود مهارت‌های خواندن در کودکان مبتلا به دیسلکسیا وجود دارد. این روش‌ها شامل آموزش‌های فردی، استفاده از نرم‌افزارهای آموزشی، تمرین‌های تقویت حافظه و توجه و … می‌شود که توسط متخصصان کاردرمانی و متخصص در زمینه درمان اختلالات یادگیری مورد استفاده قرار می گیرد.
مهم است بدانید که:
- اختلال یادگیری در خواندن قابل درمان است.
- درمان زودهنگام این اختلال بسیار موثر است.
- با کمک و حمایت خانواده و مدرسه، کودکان مبتلا به دیسلکسیا می‌توانند به موفقیت‌های تحصیلی دست پیدا کنند.
کلمات مرتبط :
اختلال یادگیری در خواندن – اختلال یادگیری خواندن – درمان اختلالات یادگیری – کاردرمانی اختلالات یادگیری
