کاردرمانی کودک اوتیسم با هدف بهبود توانمندی های این کودکان و کاهش چالش ها و مشکلات آن ها ارائه می شود.
اختلال طیف اوتیسم (ASD) یک وضعیت پیچیده عصبی رشدی است که بر نحوه تعامل فرد با دنیای اطراف خود تأثیر می گذارد. این در تفاوت های منحصر به فرد در موارد زیر ظاهر می شود:
- ارتباطات و تعامل اجتماعی: به عنوان مثال می توان به مشکل در خواندن نشانه های اجتماعی، درک ارتباط غیرکلامی (حالات چهره، زبان بدن)، تماس چشمی غیر معمول، علایق محدود، و چالش در ایجاد و حفظ دوستی اشاره کرد.
- اختلال پردازش حسی: کودکان اوتیسمی ممکن است نسبت به مناظر، صداها، بوها، مزه ها، بافت ها، تعادل یا موقعیت بدنشان در فضا حساس (بیش از حد حساس) یا کم حساسیت (کم حساسیت) باشند.
- رفتارهای تکراری – علایق محدود: اینها شامل تکان دادن دست، تکان دادن، چرخاندن اشیاء، تمرکز شدید بر موضوعات خاص، و نیاز به روال‌ها و قابلیت پیش‌بینی است.
کاردرمانی تشخیص می‌دهد که این تفاوت‌ها می‌تواند چالش‌هایی را در انجام فعالیت‌های روزانه ایجاد کند که بسیاری آن را بدیهی می‌دانند. اینجاست که OT نقش مهمی در کمک به کودکان اوتیستیک دارد تا مهارت‌هایی را که برای مشارکت معنادار در زندگی روزمره نیاز دارند، توسعه دهند.
اهداف کاردرمانی کودک اوتیسم
اهداف اولیه OT برای برآوردن نیازهای منحصر به فرد کودک و ارتقاء آنها طراحی شده است:
- استقلال: بهبود توانایی کودک در انجام وظایف مراقبت از خود مانند لباس پوشیدن، غذا خوردن، مسواک زدن و توالت کردن. OT می تواند به آنها در تسلط بر این مهارت های زندگی روزمره کمک کند.
- توسعه مهارت های اجتماعی: تقویت ارتباط، تعامل اجتماعی، مهارت های بازی و توانایی ایجاد روابط با همسالان و دیگران در محیط خود.
- توسعه مهارت های حرکتی ظریف: بهبود هماهنگی دست و چشم، دست خط، دستکاری اشیاء کوچک و استفاده از ابزارهایی مانند قیچی یا ظروف برای کارهایی که نیاز به مهارت و دقت دارند.
- تنظیم حسی: به کودک آموزش می دهیم که چگونه حساسیت های حسی خود را از طریق راهبردها و ابزارهایی مدیریت کند تا به او کمک کند آرام، متمرکز و درگیر بماند.
- عملکرد اجرایی و حل مسئله: ایجاد مهارت در برنامه ریزی، سازماندهی، شروع کار، حافظه کاری و تنظیم عاطفی برای مشارکت موثر در مدرسه و فعالیت های روزانه.
- بهزیستی عاطفی و عزت نفس: کمک به کودک برای مدیریت احساسات دشوار، توسعه مکانیسم های مقابله و پرورش تصویر مثبت از خود به عنوان یک فرد اوتیستیک.
تکنیک های کاردرمانی برای کودکان اوتیسم
درمان یکپارچه سازی حسی: برای کمک به کودکان در پردازش و ادغام اطلاعات حسی از محیط و بدن خود طراحی شده است. درمانگران برای رفع نیازهای حسی و تشویق پاسخ های مناسب، فعالیت های بازی ایمن و جذاب را با تاب، ترامپولین، پتوهای وزن دار و بافت های مختلف ایجاد می کنند.
تحلیل رفتار کاربردی (ABA): بر تجزیه مهارت های پیچیده به مراحل کوچکتر و قابل آموزش تمرکز دارد و از اصول تقویت برای تشویق رفتارهای مثبت استفاده می کند. ABA می تواند برای پرداختن به مهارت های خاص در زمینه های مختلف مانند ارتباط، بازی و تعامل اجتماعی استفاده شود.
آموزش مهارت های اجتماعی: درمانگران ممکن است از نقش آفرینی، بازی های ساختاریافته و داستان های اجتماعی برای آموزش مستقیم مهارت های اجتماعی مانند نوبت گیری، برقراری تماس چشمی، درک احساسات و حفظ مکالمات استفاده کنند.
مدل Floortime: این رویکرد رشدی حول علایق و روابط کودک متمرکز است. درمانگرها کودکان را از طریق تعاملات بازیگوش درگیر می کنند تا با ایجاد ارتباطات عاطفی و بهبود ارتباطات به آنها کمک کنند تا از نردبان رشد بالا بروند.
ارتباطات تقویتی و جایگزین (AAC): اگر کودکی غیرکلامی است یا ارتباط کلامی محدودی دارد، یک OT ممکن است به او کمک کند تا ابزارهای ارتباطی مختلف مانند سیستم های تبادل تصویر، دستگاه های تولید کننده گفتار و زبان اشاره را کشف کند.
نقش کاردرمانگر
OT از طریق اقدامات زیر نقش اساسی در حمایت از کودکان اوتیسم ایفا می کند:
- ارزیابی نیازها و تعیین اهداف: کاردرمانی کودک اوتیسم نقاط قوت، چالش ها و علایق کودک را ارزیابی می کند تا یک برنامه درمانی همسو با اهداف کودک و خانواده ایجاد کند.
- توسعه برنامه‌های درمانی فردی: برنامه‌ها بر ایجاد مهارت‌های خاص در زمینه‌هایی مانند زندگی روزمره، بازی، اجتماعی شدن، و کار مدرسه تمرکز می‌کنند و علایق کودک را برای سرگرمی و تعامل معنادار در خود گنجانده‌اند.
- کار تک به تک یا در گروه های کوچک: درمانگران ممکن است با کودک به صورت فردی یا گروهی برای تمرین مهارت ها و توسعه روابط با همسالان کار کنند.
