رفتار درمانی برای کودکان اوتیستیک یک رویکرد بسیار ساختار یافته و شناخته شده برای حمایت از کودکان اوتیستیک است. این بر اساس اصول تحلیل رفتار کاربردی (ABA) است و بر استفاده از تقویت مثبت برای تشویق رفتارهای مطلوب و دلسرد کردن رفتارهای مشکل ساز تمرکز دارد. باور اصلی این است که رفتارها آموخته شده و قابل اصلاح هستند.
رفتار درمانی برای کودکان اوتیستیک
- توسعه مهارت های ضروری: این شامل ارتباط، تعامل اجتماعی، بازی، مراقبت از خود و رفتارهای سازگارانه است.
- کاهش رفتارهای چالش برانگیز: مانند پرخاشگری، خودآزاری، عصبانیت یا سایر رفتارهایی که در یادگیری و کیفیت زندگی اختلال ایجاد می کنند.
- تقویت یادگیری و تعمیم: تشویق به کارگیری مهارت های آموخته شده در موقعیت ها و محیط های جدید.
- استقلال و حمایت از خود را تقویت کنید: توانایی کودک برای مدیریت رفتارهای خود و انتخاب کردن را ارتقا دهید.
- حمایت خانواده و مراقبین: آموزش و تجهیز والدین و مراقبین با راهبردهایی برای حمایت مؤثر از پیشرفت کودک.
تکنیک های رایج رفتار درمانی برای کودکان اوتیستیک
تجزیه و تحلیل رفتار کاربردی (ABA): یک رویکرد سیستماتیک و مبتنی بر داده ها اغلب هسته اصلی درمان رفتاری برای اوتیسم در نظر گرفته می شود. برخی از تکنیک های کلیدی رفتار درمانی برای کودکان اوتیستیک عبارتند از:
- تقویت مثبت: ارائه پاداش (ستایش، اشیاء مورد نظر، فعالیت ها) برای رفتارهای مناسب.
- آموزش آزمایشی گسسته (DTT): تفکیک مهارت های پیچیده به مراحل کوچکتر و قابل آموزش و استفاده از اعلان ها یا نشانه ها برای هدایت پاسخ های کودک.
- آموزش پاسخ محوری (PRT): رویکرد کودک محور و مبتنی بر بازی با تمرکز بر حوزه های کلیدی مانند انگیزه، شروع های اجتماعی، و خود مدیریتی.
- پاداش دادن: پاداش دادن به یک رفتار مطلوب تا زمانی که رفتار هدف به دست آید.
- نادیده گرفتن: نادیده گرفتن رفتارهای نامطلوب برنامه ریزی شده برای کاهش وقوع آنها.
- ارزیابی رفتار عملکردی (FBA): فرآیندی برای درک علت اصلی یا عملکرد یک رفتار چالش برانگیز، که امکان توسعه مداخلات مناسب را فراهم می کند.
- درمان شناختی رفتاری (CBT): به کودکان اوتیستیک کمک می کند تا ارتباط بین افکار، احساسات و رفتارها را درک کنند. مهارت های مقابله ای را برای مدیریت اضطراب یا احساسات دشوار می آموزد.
- آموزش مهارت‌های اجتماعی: آموزش ساختاریافته و تمرین با مهارت های اجتماعی مانند مکالمه، نوبت گیری، دوست یابی، تفسیر نشانه‌های غیرکلامی و مدیریت درگیری های اجتماعی.
- درمان یکپارچگی حسی: هدف آن کمک به کودکان در پردازش و تنظیم بهتر اطلاعات حسی است که می تواند بر رفتارها و مشارکت در فعالیت ها تأثیر بگذارد.
فرایند درمان
ارزیابی: ارزیابی جامعی از نقاط قوت، چالش‌ها، ترجیحات و محیط‌هایی که رفتارهای کودک در آن رخ می‌دهد. این شامل مصاحبه ها، مشاهدات و ارزیابی های استاندارد می شود.
تعیین هدف: توسعه اهداف مشخص، قابل اندازه گیری و فردی بر اساس نتایج ارزیابی و با همکاری خانواده بخش مهمی از رفتار درمانی برای کودکان اوتیستیک است.
طرح درمان: ایجاد یک برنامه دقیق که تکنیک های درمانی خاص، رفتارهای هدف، روش های جمع آوری داده ها، استراتژی های تقویتی و طرح هایی برای پرداختن به رفتارهای چالش برانگیز را مشخص می کند.
اجرا: ارائه درمان توسط متخصصان آموزش دیده.
جمع‌آوری داده‌ها و نظارت بر پیشرفت: جمع آوری مداوم داده ها برای ردیابی پیشرفت و انجام تنظیمات برنامه درمانی در صورت نیاز.
مشارکت خانواده: همکاری با والدین و مراقبان از طریق آموزش، مربیگری، و ارائه منابع برای پشتیبانی از تعمیم مهارت ها به همه رفتارها.
