اضافه بار حسی اصطلاحی است که تجربه ای را توصیف می کند که یک فرد با تفاوت های حسی ممکن است در هنگام دریافت اطلاعات حسی بیش از حد داشته باشد. مغز قادر به پردازش تمام اطلاعات به طور موثر نیست. وقتی مغز دانش آموز ورودی حسی زیادی داشته باشد که دیگر قادر به پردازش آن نباشد، اضافه بار حسی ممکن است رخ دهد. این می تواند منجر به فروپاشی شود، کودک سعی می کند خود را از موقعیت دور کند یا ممکن است منجر به سکوت فرد شود. این روش مغز برای مقابله با اطلاعات اضافی است که نمی تواند پردازش کند.بحران ها می توانند شبیه به کج خلقی به نظر برسند، اما یکسان نیستند. آنها معمولاً به این دلیل رخ می دهند که کودک قادر به پردازش یا شاید حرکت از یک موقعیت نیست. این یک از دست دادن موقت کنترل پس از افزایش است. رفتارها بین تک تک کودکان متفاوت خواهد بود. برخی از کودکان بسیار کلامی هستند، برخی گریه می کنند و برخی پرخاشگرتر می شوند.
دور شدن از محیط یک پاسخ رایج به اضافه بار حسی است. بنابراین، هنگامی که فرد بیش از حد تحت فشار قرار می گیرد، سعی می کند از اطلاعات حسی که باعث اضافه بار حسی می شود دور شود. همچنین اگر نتوانند از نظر فیزیکی از فضا خارج شوند، ممکن است سعی کنند خود را پنهان کنند. ساکت شدن به دلیل اضافه بار حسی که اغلب در کودکان مبتلا به اوتیسم دیده می شود، معمولاً به این معنی است که فرد ساکت می شود و پردازش اطلاعات را متوقف می کند. معمولاً فرد بی پاسخ می شود. به طور معمول، آنها از این حرکات در تلاش برای آرام کردن استفاده می کنند. گاهی اوقات ممکن است در مدرسه از قلم بیفتد زیرا دانش آموز درونی می کند و بنابراین باعث ایجاد اختلال در کلاس نمی شود. متأسفانه آنها نیز در حال حاضر در حال یادگیری نیستند.
مهم ترین دلایل اضافه بار حسی
حساسیت بیش از حد به محرکهای حسی: برخی افراد به طور طبیعی حساسیت بیشتری نسبت به صداها، نورها، بوها، لمس و یا مزهها دارند. این حساسیت میتواند باعث شود که مغز سریعتر از حد معمول به تحریکات واکنش نشان دهد و منجر به اضافه بار شود.
مشکلات پردازش حسی: برخی افراد در پردازش اطلاعات حسی مشکل دارند. این مشکل میتواند به دلایل مختلفی از جمله اختلالات عصبی، اختلالات یادگیری و یا حتی عوامل ژنتیکی رخ دهد.
محیطهای پر سر و صدا و شلوغ: محیطهایی که پر از صدا، نور و تحریکات دیگر هستند میتوانند باعث اضافه بار حسی شوند. این محیطها ممکن است برای افرادی که حساسیت بیشتری دارند، بسیار طاقتفرسا باشند.
استرس و اضطراب: استرس و اضطراب میتوانند باعث افزایش حساسیت به محرکهای حسی شوند.
تغییرات در روال روزانه: تغییرات ناگهانی در روال روزانه، مانند سفر یا تغییر محیط، میتوانند باعث اضافه بار حسی شوند.
برخی از اختلالات: برخی اختلالات مانند اوتیسم، ADHD، و اختلالات اضطرابی با افزایش خطر اضافه بار حسی مرتبط هستند.
برخی از علائم اضافه بار حسی
علائم اضافه بار حسی برای هر دانش آموز متفاوت است. برخی از شاخص ها می تواند شامل موارد زیر باشد:
با صدا تغییر می کند
این می تواند شامل ساکت شدن فرد باشد، یا در برخی موارد، ممکن است شامل بیشتر صحبت کردن باشد. همچنین ممکن است تغییر در زیر و بم، صدا یا سرعت صدا وجود داشته باشد.
تغییر حرکت
به دنبال افزایش یا کاهش حرکت باشید. برخی از افراد ممکن است تنش بیشتری پیدا کنند، برخی دیگر ممکن است بی قرار شوند.
تغییر رنگ پوست
مواردی مانند قرمز شدن یا کم رنگ شدن را مشاهده کنید. این همچنین می تواند شامل افزایش دما باشد.
تغییر در تمرکز یا توجه
معمولاً این شامل کاهش توجه یا تمرکز نیز می شود. ممکن است شبیه چک کردن یا رویاپردازی به نظر برسد.
درخواست برای ترک یا دانستن اینکه چه زمانی چیزی تمام می شود
این یک استراتژی واقعا کاربردی است که نشان می دهد فرد تحت فشار است. برخی از دانش آموزان از مدرسه می خواهند که به توالت بروند.
عصبانیت، از جمله فریاد زدن یا گاز گرفتن
این بیان بیرونی اضافه بار یا پاسخ مبارزه است. گاز گرفتن بیشتر در افرادی دیده می شود که غیرکلامی هستند زیرا راه دیگری برای درخواست ترک یا توقف چیزی ندارند.
روشهای درمان و مدیریت
روشهای مختلفی برای مدیریت و کاهش اضافه بار حسی وجود دارد که بسته به شدت و علت آن، متفاوت خواهد بود.
روشهای خود مراقبتی
ایجاد محیط آرام:
کاهش نورهای شدید و صداهای بلند
استفاده از گوش گیر یا عینک آفتابی
ایجاد فضاهای آرام و کمنور
تنظیم برنامه روزانه:
ایجاد روتین منظم و قابل پیشبینی
تقسیم فعالیتها به بخشهای کوچکتر
برنامهریزی زمان استراحت
تمرینهای آرامسازی:
تنفس عمیق
مدیتیشن
یوگا
تمرینات ریلکسیشن عضلانی پیشرونده
تغذیه سالم:
اجتناب از غذاهای فرآوری شده و کافئین
نوشیدن آب کافی
فعالیت بدنی منظم:
پیادهروی، دوچرخهسواری یا ورزشهای سبک
ارتباط با دیگران:
صحبت با دوستان، خانواده یا یک درمانگر
شرکت در گروههای حمایتی
روشهای درمانی اضافه بار حسی
گفتاردرمانی:
آموزش مهارتهای ارتباطی و اجتماعی
کمک به ایجاد ساختار و روالهای روزانه
کاردرمانی:
آموزش مهارتهای زندگی روزمره
ایجاد محیطهای حسی سازگار
درمان رفتاری شناختی (CBT):
تغییر الگوهای فکری و رفتاری مرتبط با اضطراب و اضافه بار حسی
دارو درمانی:
در برخی موارد، داروهایی مانند داروهای ضد اضطراب ممکن است تجویز شود.
کلمات مرتبط :
اضافه بار حسی در کودکان اوتیسم – اختلال پردازش حسی در اوتیسم – کاردرمانی اوتیسم در شرق تهران – کاردرمانی اوتیسم در پیروزی