آفازی بروکا که از نام پزشک فرانسوی پل بروکا که اولین بار در قرن نوزدهم آن را توصیف کرد، نامگذاری شده است، یک اختلال زبانی است که در نتیجه آسیب به نواحی خاصی از مغز، به ویژه در لوب پیشانی چپ ایجاد می شود. مشخصه این وضعیت دشواری در تولید گفتار، به ویژه در ساخت جملات صحیح گرامری است. در حالی که افراد مبتلا به آفازی بروکا اغلب مهارت های درک مطلب خود را تا حدی حفظ می کنند، اما با زبان بیانی دست و پنجه نرم می کنند.
آفازی بروکا معمولاً از آسیب به ناحیه بروکا، ناحیه ای واقع در نیمکره چپ مغز، به ویژه در لوب پیشانی خلفی، معمولاً در یا نزدیک شکنج فرونتال تحتانی، ایجاد می شود. این ناحیه برای تولید گفتار، به ویژه تولید جملات پیچیده گرامری، حیاتی است. آسیب به ناحیه بروکا می تواند به دلایل مختلفی از جمله سکته مغزی، آسیب مغزی تروماتیک، تومورها یا بیماری های عصبی مانند آلزایمر ایجاد شود.
لوب های پیشانی مغز در طیف وسیعی از عملکردهای شناختی از جمله کنترل حرکتی، حل مسئله و پردازش زبان نقش دارند. در نیمکره چپ، که برای پردازش زبان در اکثر افراد غالب است، ناحیه بروکا نقشی حیاتی در هماهنگی ماهیچه های درگیر در تولید گفتار و ترکیب کلمات در جملات منسجم دارد.
تشخیص آفازی بروکا معمولاً شامل یک ارزیابی جامع توسط آسیب شناس گفتار زبان یا متخصص مغز و اعصاب است. این ارزیابی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- سابقه پزشکی: جمع آوری اطلاعات در مورد سابقه پزشکی فرد، از جمله هرگونه آسیب، بیماری یا شرایط عصبی اخیر.
- تست زبان: ارزیابی توانایی های زبانی فرد از جمله تولید گفتار، درک مطلب، نامگذاری و مهارت های نوشتاری.
- معاینه عصبی: انجام یک معاینه عصبی برای ارزیابی عملکرد حرکتی، احساس و سایر توانایی های شناختی.
- مطالعات تصویربرداری: استفاده از تکنیک های تصویربرداری عصبی مانند ام آر آی یا سی تی اسکن برای شناسایی نواحی آسیب یا ناهنجاری در مغز.
علائم آفازی بروکا
علامت بارز این نوع آفازی به صورت مشکل در تولید گفتار ظاهر می شود. افراد مبتلا به این بیماری اغلب با جملات کوتاه و تلگرافی با دستور زبان و واژگان محدود صحبت می کنند. گفتار آنها ممکن است با تردید، مکث و تلاش برای یافتن کلمات مناسب مشخص شود. با وجود این مشکلات، درک زبان گفتاری و نوشتاری به طور نسبی حفظ می شود و به افراد مبتلا به آفازی بروکا اجازه می دهد مکالمات و متن نوشتاری را به درجات مختلف درک کنند.
سایر علائم مرتبط با آفازی بروکا ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- مشکل در نامگذاری: بیماران ممکن است در یافتن کلمات یا نام مناسب برای اشیاء مشکل داشته باشند، وضعیتی که به عنوان آنومیا شناخته می شود.
- اختلال در تکرار: آنها ممکن است در تکرار دقیق کلمات یا عبارات مشکل داشته باشند که نشان دهنده اختلال در حلقه پردازش زبان است.
- تسلط محدود در نوشتن: توانایی های نوشتاری ممکن است مختل شود، که منعکس کننده مشکلات تجربه شده در بیان کلامی است.
- درک شنیداری حفظ شده: در حالی که زبان بیانی تحت تأثیر قرار می گیرد، درک شنیداری اغلب نسبتاً دست نخورده است. افراد می توانند زبان گفتاری را بفهمند و مکالمات را تا حدی دنبال کنند.
- ناامیدی و تأثیر عاطفی: چالش های ارتباطی می تواند منجر به ناامیدی، اضطراب و افسردگی شود و بر رفاه عاطفی و تعاملات اجتماعی فرد تأثیر بگذارد.
تاثیر بر ارتباطات و زندگی روزمره
آفازی بروکا می تواند تأثیرات عمیقی بر ارتباطات و عملکرد روزانه داشته باشد. ناتوانی در بیان روان خود می تواند منجر به سرخوردگی و انزوا شود، زیرا افراد ممکن است در انتقال موثر افکار، نیازها و احساسات خود دچار مشکل شوند. مشکل در تولید گفتار همچنین میتواند مشارکت در فعالیتهای اجتماعی، کار و تحصیل را مختل کند و به طور بالقوه فرصتها را برای مشارکت اجتماعی و رضایت شخصی محدود کند.
علاوه بر این، تأثیر آفازی بروکا فراتر از ارتباط کلامی است. چالشهای مربوط به نوشتن و نامگذاری اشیاء میتواند بر فعالیتهای زندگی روزمره تأثیر بگذارد، مانند نوشتن یادداشت، تهیه فهرست خرید، یا مشغول شدن به سرگرمیهایی که نیاز به بیان کلامی یا نوشتاری دارند.
روشهای درمانی
رویکردهای درمانی مختلف می تواند به افراد در مدیریت علائم خود و بهبود مهارت های ارتباطی کمک کند. اینها ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- گفتار درمانی: کار با یک متخصص گفتاردرمانی در شرق تهران برای تمرین تمرین های گفتار، بهبود بیان و یادگیری استراتژی هایی برای بهبود ارتباطات.
- توانبخشی زبان: درگیر شدن در برنامههای توانبخشی زبان که کاستیهای زبانی خاص را هدف قرار میدهند، مانند مشکلات کلمهیابی یا دستور زبان.
- ارتباط تقویتی و جایگزین (AAC): استفاده از روش های ارتباطی جایگزین مانند حرکات، نوشتار یا وسایل ارتباطی برای تکمیل بیان کلامی.
- گروه درمانی: شرکت در جلسات گروه درمانی با سایر افراد مبتلا به آفازی برای تمرین مهارت های ارتباطی در یک محیط حمایتی.
- آموزش و حمایت خانواده: آموزش اعضای خانواده و مراقبان در مورد آفازی و ارائه حمایت و منابع برای کمک به آنها در برقراری ارتباط موثر با عزیزشان.
